Deze week vond ik een quote van Amy Tan in mijn mailbox: “Falen is succes dat zich warmloopt.” Ja, dat herken ik! En ik kom er ook mooie voorbeelden van tegen als coach van schoolleiders. We falen allemaal wel eens, en soms heeft dat pijnlijke consequenties. Maar ik vermoed dat de meest pijnlijke consequenties vaak niet veroorzaakt worden door het falen zelf, maar door hoe we ermee omgaan. Het feit dat een kind gewond is geraakt op het schoolplein terwijl er onvoldoende toezicht was, kunnen we natuurlijk niet terugdraaien. Maar door hoe we er vervolgens mee omgaan naar de ouders toe, kunnen we de ouders wel de juiste steun bieden en er voor zorgen dat de relatie goed blijft. In plaats van falen te zien als een mislukking, kunnen we het beter beschouwen als een kans tot groei of succes. We leren met vallen en opstaan, net als een kind dat leert lopen. En dat is geen teken van zwakte of incompetentie, integendeel! De grootste uitvindingen zijn gedaan door mensen die heel veel hebben gefaald.

 

Als je wereld instort

Ik zie schoolleiders soms falen in de samenwerking met ouders. Hoe hard ze zich er ook voor inzetten dat hun team goed met de ouders samenwerkt, het is geen garantie op succes. Zo sprak ik een schoolleider die zich machteloos voelde door het optreden van een kleine groep overbezorgde, kritische ouders, die de stemming onder de rest van de ouders beïnvloed had, zonder dat de school zich hiertegen kon verweren. En een ander vertelde dat ze in eerste instantie succesvol was geweest in het verleiden van de ouders om meer de school in te komen. Maar zij was zo gericht geweest op het vergroten van de ouderbetrokkenheid, dat ze onvoldoende duidelijke grenzen had getrokken en gehandhaafd. Daardoor hadden de ouders de tent haast overgenomen. Het riep een gevoel van grote kwetsbaarheid bij haar op. Voor beiden was het alsof hun wereld instortte. Er was over hen heen gewalst, ze waren het respect van de ouders kwijt. Het was duidelijk dat ze gefaald hadden. En een weg uit de crisis was niet zichtbaar.

 

Vertrouwen

Wat niet helpt, is bij de pakken neer gaan zitten als dit je overkomt. Blijven hangen in zelfverwijten, somberheid en de moed opgeven, daarmee raak je steeds dieper in de mislukking verstrikt. Natuurlijk doet het pijn als het misgaat. We hoeven die pijn ook niet weg te drukken. Doen alsof er niets aan de hand is, is namelijk ook een valkuil. Het durven toelaten van gevoelens van machteloosheid en kwetsbaarheid is belangrijk om verder te kunnen komen. Maar de kunst is om dwars door alle pijn heen contact te maken met een onderstroom van vertrouwen. Als we daarop afstemmen, komen er nieuwe kansen langs, openingen die kunnen leiden naar een oplossing.

 

Winst

Iedere keer dat we opstaan na falen, hebben we er een ervaring bij, hebben we iets geleerd. Daarin schuilt de potentiële winst van mislukking. Geloof je dat er nog kansen zijn, ook al zit je in een diepe crisis, ook al keren de ouders of je team zich tegen je en stort je wereld in? Het is heel goed mogelijk om er als een wijzer en krachtiger professional uit te komen. De een leert ervan om met meer zelfvertrouwen te opereren, de ander om zijn kwetsbaarheid meer toe te laten. Misschien leer je zorgvuldiger om te gaan met alle belangen die er spelen, of leer je duidelijker grenzen te trekken. Het is altijd zoeken naar de juiste balans. Wie die balans weet te vinden, zal ook weer gerespecteerd worden.

 

Nieuw

De uitnodiging is om ieder moment als nieuw te gaan zien. Om niet te gaan geloven in onherstelbare schade na een mislukking. Want onze kansen en mogelijkheden worden bepaald door hoe we ons op dit moment voelen, door wat we uitstralen, door hoeveel zelfrespect en zelfvertrouwen we hebben. Die kansen en mogelijkheden worden niet beperkt door wat er is gebeurd, tenzij we ons daar op dit moment naar gedragen.

 

Wil je dit mooie pad verder verkennen, op basis van jouw persoonlijke ervaringen? Neem dan contact op via harriet@ouderbetrokkenheidplus.nl voor een kosteloos oriënterend gesprek.

Meer voorbeelden zijn te lezen in Schoolleider aan zet in ouderbetrokkenheid. Met ambitie en lef naar een nieuwe regie (Bazalt, 2016)