Hoe vind je de juiste balans?

Het gelijkwaardig en constructief samenwerken met ouders vraagt om de kwaliteiten van een koorddanser. Het gaat altijd om het vinden van de juiste balans. Voor je het weet val je aan de ene kant of aan de andere kant van het koord af. Om in evenwicht te blijven, is meesterwerk vereist.

Neem bijvoorbeeld empathie. We horen het zo vaak: als de empathie voor ouders ontbreekt, komt de samenwerking nooit van de grond. Maar doe je er als school alles aan om je maar in ouders in te leven, wil je ze te graag blij maken en stel je onvoldoende grenzen, dan is het gevolg waarschijnlijk dat de ouders aan het roer gaan staan en dat er van een gelijkwaardige samenwerking geen sprake is.

Of neem het thema vertrouwen. Heb je er te weinig van, dan sla je misschien door in allerhande controlemechanismen. Ik zie het veel gebeuren binnen het onderwijs. Controle zorgt voor een verstrakking en het voedt een angstcultuur. Maar wie probeert om meer op anderen te vertrouwen, loopt het risico door te schieten naar blind vertrouwen, en dat is ronduit naïef.

Dicht hier tegenaan ligt het thema kwetsbaarheid. Scherm je je kwetsbaarheid teveel af, bijvoorbeeld met afstandelijkheid, trots, perfectionisme of boosheid, dan werkt dit negatief door op de samenwerking met ouders. Stel je je echter te open en kwetsbaar op, dan komt het over als zwak en zul je beschadigd worden.

Ook het nemen van verantwoordelijkheid ligt ingewikkeld. Neem je te weinig verantwoordelijkheid, dan ontstaat er een cultuur van afschuiven. Neem je zelf alle verantwoordelijkheid op je schouders, dan worden anderen passief. Hoe realiseer je een gezonde cultuur waarin anderen medeverantwoordelijkheid dragen?

En hoe zit het met de regie? Het is vaak werken op het scherpst van de snede. Stuur je te weinig aan, dan doet iedereen maar wat. Neem je de touwtjes te strak in handen, dan worden anderen passief of wordt er buiten het zicht om over je gemopperd en geklaagd.

Hoewel school en ouders een andere positie hebben en daarmee samenhangend ook een andere verantwoordelijkheid, hoort de samenwerking tussen school en ouders wel degelijk gelijkwaardig te verlopen. Maar helaas zien we maar al te vaak een bovenpositie optreden bij de school of soms ook wel bij de ouders. Het evenwicht is dan zoek. Hoe lossen we dat op?

Natuurlijk is er niet een eenduidig antwoord te geven op alle bovenstaande vragen. Het helpt echter zeker om je bewust te zijn van de noodzaak tot het vinden van de juiste balans. Intuïtief herkennen we het als we over een grens zijn gegaan. Alles waar ’te’ voor staat is niet goed: te aardig, te veel vertrouwen, een te strakke regie, te doelgericht, te zakelijk, te perfect. Toch is het niet gemakkelijk om dit intuïtieve weten te herkennen en ernaar te handelen. Wat dan helpt, is bijvoorbeeld het organiseren van je eigen feedback. Zorg dat er een cultuur ontstaat waarin het veilig is om elkaar te helpen zien waar een grens gepasseerd is en waar dus verandering nodig is.

Als coach kijk ik met mensen mee. Ieder heeft zijn blinde vlekken en door een coach in te schakelen nemen mensen de verantwoordelijkheid voor hun eigen professionalisering. Kijk maar eens bij het dienstenaanbod van Ouderbetrokkenheid-PLUS of neem een keer vrijblijvend contact op.