Scholen doen geweldig hun best de kinderen in deze coronatijd thuisonderwijs te geven. Dagelijks ontvangen de gezinnen uitgebreide instructies van de leerkrachten, om te voorkomen dat de kinderen achterop komen nu de scholen langdurig gesloten blijven. Maar er zijn veel zorgen over gezinnen waar het wat moeilijker gaat. Ouders die laaggeletterd zijn kunnen de stroom informatie niet of nauwelijks aan en de kansenongelijkheid in Nederland dreigt enorm toe te nemen door deze crisis en het thuisonderwijs.

Deze tijd vraagt van iedereen een enorm aanpassingsvermogen, zowel van ouders, kinderen als leerkrachten. Ik kom ouders tegen die opeens geen werk meer hebben en inkomsten mislopen. Dat zorgt thuis voor spanning. Of ouders die dag en nacht werken in een van de vitale beroepen, en hun kinderen nauwelijks meer zien. Andere ouders worden geacht thuis te werken, terwijl ze ondertussen ook de zorg dragen voor de kinderen en het thuisonderwijs in goede banen moeten leiden. En dan schiet je al gauw aan alle kanten tekort.

Kinderen waarvan de ouders laaggeletterd zijn hebben nu extra risico op het oplopen van een achterstand ten opzichte van hun leeftijdsgenootjes. Van ouders hoor ik dat ze gemiddeld wel 4 of 5 berichten per schooldag binnen krijgen, waarvan veel ook nog een bijlage hebben en links. Dat is een hoop werk voor de leerkracht, maar ook voor de ouders, zeker voor de ouders die moeite hebben met lezen.

De leerkrachten moeten in korte tijd veel improviseren en ze leveren een knappe prestatie. Maar ondertussen kan de stress in de gezinnen natuurlijk steeds verder oplopen door de overweldigende hoeveelheid informatie die er op ze afkomt en de hoge verwachtingen ten aanzien wat de kinderen allemaal zouden moeten doen op een dag. Het gevoel niet mee te kunnen komen, steeds achter de feiten aan te hobbelen, dat is niet gemakkelijk om mee om te gaan. Daar komt bij dat sommige kinderen door de coronadreiging het huis nauwelijks meer uit mogen van hun ouders en dus geen frisse neus kunnen halen, niet lekker kunnen rennen en spelen. Hoe kunnen ze dan nog ontspannen?

Ik maak me eerlijk gezegd meer zorgen over die toenemende stress dan om het achter komen qua leerstof. Als kinderen lekker ontspannen zijn kunnen ze in korte tijd soms hele sprongen in hun ontwikkeling maken. Maar bij stress stagneert alles. Wat dus in ieder geval niet helpt om de kansenongelijkheid aan te pakken, is de druk op te voeren. Ieder schepje stress dat we toevoegen, vergroot de achterstand alleen maar. Hoe minder stress en hoe groter het gevoel van verbondenheid, des te meer het natuurlijk vermogen van de kinderen tot leren en ontwikkelen de ruimte krijgt.

Veel leerkrachten zien ondertussen gelukkig kans om wekelijks met alle gezinnen telefonisch contact te onderhouden, zodat de ouders en kinderen die het nodig hebben wat extra ondersteuning krijgen. Het is belangrijk om daarbij niet alleen het schoolwerk te benadrukken. Je mag best wat van de kinderen verwachten, daar hebben ze baat bij. Maar als het niet lukt, kijk dan hoe ze eventueel op een andere manier geholpen kunnen worden. Kunnen we de lat wat minder hoog leggen om de druk wat te verminderen? Zijn er misschien andere ouders of kinderen die contact met deze gezinnen willen opnemen? Wie weet, kunnen zij iets betekenen. Deze ouders kunnen aan de andere ouders uitleggen wat er in de schriftelijke informatie is overgebracht. En het vooral ook een beetje luchtig houden. Bijvoorbeeld door liedjes te zingen met de kleintjes, of voor te lezen. Of door met elkaar op berenjacht te gaan. En kinderen kunnen bijvoorbeeld online spelletjes met elkaar doen. Denk aan verkleden, of pim pam pet.  Of samen lachen om de moppen en raadsels die de meester iedere dag heeft doorgestuurd.

Meer ideeën nodig? Beluister dan de 10 tips van Actief Ouderschap om vanuit school contact te onderhouden met ouders waarmee het contact wat moeizamer verloopt.