miljarden voor onderwijsachterstanden

 

We lezen en horen steeds weer dat corona heeft geleid tot grote achterstanden bij leerlingen, vooral bij leerlingen in een kwetsbare thuissituatie. Op 17 februari werd bekend gemaakt dat er miljarden beschikbaar worden gesteld om onderwijsachterstanden weg te werken, waarbij de scholen maatwerk kunnen leveren om vooral de kwetsbare leerlingen extra te ondersteunen. Goed nieuws, dat er aandacht en geld is voor gelijke kansen. Maar laten we ook oog hebben voorde  keerzijde van het benadrukken van de opgelopen achterstanden. Wat doet dit met de kinderen en hun ouders? Hoeveel druk komt er op hen te staan om die achterstanden in korte tijd in te lopen?

Ouders en kinderen hebben over de hele linie veel te lijden gehad van de coronamaatregelen. Het thuisonderwijs heeft een enorme wissel getrokken op werkende ouders, klein behuisde gezinnen, gezinnen waar de ouders hun kinderen niet konden ondersteunen bij hun schoolwerk en kinderen die te maken kregen met huiselijk geweld. Niet voor niets zijn de basisscholen weer opengegaan, ondanks de dreiging van een derde golf.

En nu is er dus veel aandacht voor het inlopen van achterstanden. Maar wat doet het met ouders, als zij steeds te horen krijgen dat het niet goed gaat met de ontwikkeling van hun kind? Dat hun kind achterloopt, omdat de lessen slecht gevolgd konden worden door haperende wifi, of door gebrek aan concentratie (wat wil je ook, als het hele gezin in diezelfde woonkamer werkte, speelde en belde). Deze berichten geven de ouders stress. En stress bij de ouders heeft een remmende werking op de spontane ontwikkeling van hun kinderen.

Kunnen we het misschien ook anders aanvliegen? Kunnen we kijken wat de coronatijd de leerlingen wellicht heeft gebracht? De huidige generatie kinderen beseft dat het recht om naar school te gaan niet zo vanzelfsprekend is. Waar ze zich voorheen misschien afzetten tegen de leerplicht, zijn ze nu blij dat ze weer naar school mogen. Wie alleen naar school gaat omdat het verplicht is, zal minder leren dan wie naar school gaat vanuit intrinsieke motivatie. Verder zie ik kinderen en ouders die ontdekt hebben hoeveel ze zonder hulp kunnen leren dankzij hun nieuw verworven digitale vaardigheden. En als maatschappij hebben we geleerd dat het leven minder maakbaar is dan we dachten. Minder vanzelfsprekend en voorspelbaar. We hebben leren functioneren binnen die grilligheid. Kunnen we de ouders het vertrouwen geven dat hun kinderen geen verloren generatie zijn, maar een generatie die veel waardevolle nieuwe vaardigheden heeft geleerd?

Toch zijn er ook wel degelijk grote problemen. De kansenongelijkheid is aanzienlijk toegenomen. Kinderen die in armoede opgroeien hebben het extra moeilijk gehad met het thuisonderwijs en hun ouders kunnen zich geen huiswerkbegeleiding veroorloven. Niet alleen de cognitieve ontwikkeling is bij veel kinderen gestagneerd, ook hun sociaal emotionele ontwikkeling heeft een deuk gekregen. Hoe kunnen de miljarden die nu beschikbaar zijn gesteld zinvol worden besteed en bijdragen aan het verkleinen van de kansenongelijkheid?

Gaan we de kinderen in de zomervakantie massaal naar zomerscholen sturen om hun kennis weer op peil te krijgen? Ik ben daar geen voorstander van. Voor sommige kinderen is spelen, creatief bezig zijn en ontspannen denk ik belangrijker. Immers, leren is een natuurlijk proces dat op het juiste moment tot de juiste vorderingen leidt, mits er geen sprake is van stress. Druk werkt dus contraproductief. Laten we alles waar teveel druk achter zit vooral achterwege laten. ‘Moeten’ kunnen we beter vervangen door ‘mogen’, zodat het verlangen dat kinderen hebben om zich te ontwikkelen meer wordt aangesproken. Laten we vooral niet handelen vanuit angst dat er te grote achterstanden zijn om de kinderen anders een diploma te kunnen laten halen. Maar laten we handelen vanuit het vertrouwen dat de ontwikkeling van kinderen die blij en ontspannen zijn, optimaal verloopt .

Maatwerk is belangrijk. Scholen kunnen dat maatwerk onder andere leveren door intensiever met ouders in gesprek te gaan en samen met hen oplossingen te vinden voor eventuele problemen. Laten de scholen daar vooral in investeren! De meeste ouders willen maar al te graag met school in gesprek over hoe het met hun kinderen gaat. Sommigen hebben er behoefte aan gerustgesteld te worden en het vertrouwen te krijgen dat het allemaal goedkomt met hun kind. Ze kunnen de leraar vertellen hoe hun kind om is gegaan met de uitdagingen in dit coronajaar. Waarin heeft het kind zich ontwikkeld en wat vond hij of zij moeilijk? Waar is nu het meest behoefte aan? Wie de druk en de stress bij de ouders weg kan nemen en in overleg met hen plannen kan maken voor hun kinderen, zal zien dat het denken in termen van problemen en achterstanden verandert in denken in termen van kansen en perspectieven. En daar zit veel meer energie.

 

 Ouderbetrokkenheid-PLUS is gespecialiseerd in:

  • Gelijkwaardig samenwerken met ouders op basis van persoonlijk leiderschap
  • Communicatie en samenwerking met anderstalige niet-westerse ouders
  • Inzet van schoolmaatjes bij nieuwkomersouders

 

Wil je weten wat de mogelijkheden zijn voor de diverse vormen van begeleiding vanuit Ouderbetrokkenheid-PLUS?  Neem dan contact op voor een kosteloos oriënterend gesprek. Of kijk op de dienstenpagina van deze website.