“Je moet wel echt heel gemotiveerd zijn, wil je dit vak vol kunnen houden” is een uitspraak die ik wel te horen krijg van schoolleiders. De meesten werken keihard. Het werk wordt soms als eenzaam en stressvol ervaren en vraagt om een flinke dosis veerkracht. Soms moeten er harde beslissingen worden genomen, waar niet iedereen blij mee is. Niet zelden wordt er tot ’s avonds laat, zes of zeven dagen per week en zelfs in vakanties doorgewerkt. Wanneer moet je dan bijtanken?
De prijs van werkdruk en stress kan erg hoog zijn. Het vermogen om helder te kunnen denken en om strategische beslissingen te kunnen nemen neemt erdoor af, en ook het vermogen tot creativiteit heeft eronder te lijden. De veerkracht wordt erdoor aangetast, waardoor je niet meer goed om kunt gaan met en herstellen van lastige situaties. Een dilemma of conflict met ouders, een probleem met een leraar of een verschil van inzicht met het schoolbestuur kan niet meer soepel worden opgelost. Sommige problemen kunnen ’s nachts doorwerken en als de nachtrust teveel verstoord wordt, is het erg zwaar om zo’n drukke baan nog naar behoren te vervullen.
Kortom, een eerste vereiste voor een schoolleider is om aan de eigen veerkracht te werken. Hoe krijg je dat voor elkaar als je baan zo veel van je vraagt? Een bekende uitspraak is: ‘Neem iedere dag een half uur de tijd om te mediteren. Behalve als je het heel druk hebt. Neem dan een uur’. Er zit natuurlijk wel wat in. Als de batterij te ver is leeggelopen, zul je tijd moeten maken om hem weer op te laden. Meditatie kan helpen te ontstressen. Een ander gaat liever sporten of spreekt af met vrienden. Maar ontstressen hoeft niet per se veel tijd te kosten. Als je ervan geniet om veel werk uit je handen te laten komen en je bent nog niet de grens gepasseerd, kun je de schadelijke effecten van stress en werkdruk ook in minder tijd te lijf gaan.
Ik adviseer om tenminste vijf keer per dag even een minuutje te nemen voor jezelf. En dat kun je doen op momenten dat je toch al ergens moet wachten. Bijvoorbeeld wanneer je stilstaat voor een stoplicht, wanneer de computer opstart, wanneer je in de wacht zit aan de telefoon, wanneer het water in de waterkoker aan het opwarmen is, of wanneer je in de rij staat voor de kassa in de supermarkt. In ieder drukbezet leven zijn er nog allerlei momenten waarop je even moet wachten. Veel mensen ervaren dit soort momenten als stress, omdat ze dan niet verder kunnen met wat ze belangrijk vinden. En daarmee laten ze een belangrijke kans zomaar ongebruikt voorbij gaan! Ik adviseer juist om te gaan genieten van deze korte momenten van rust. Om ze te gaan beschouwen als een momentje vakantie, een moment voor jezelf.
Wat moet je doen in die vijf keer één minuut? De eerste stap is het brengen van de aandacht bij het lichaam. Je voelt heel bewust je voeten op de grond, je zitvlak op de stoel of je hartslag in de borstkas. De volgende stap is om heel rustig en aandachtig een aantal keer in en uit te ademen, met de aandacht rond de hartstreek. Vijf tellen inademen alsof de luchtstroom het hart wast, en dan de adem weer loslaten in vijf tellen. Doordat we het middenrif (de spier die de borst- en buikholte van elkaar scheidt) aanspannen bij het inademen, zet de buik bij de inademing een beetje uit. Bij de uitademing ontspant het middenrif en wordt de buik weer dunner. Dit in- en uitademen doe je een paar keer achter elkaar. Wanneer je dat met alle aandacht doet, breng je zowel je hoofd als je hart tot rust. Zowel de onrust in het denken als de lichamelijke ervaring van stress neemt dan af.
Door deze ademhalingsoefening regelmatig te doen, kun je een staat van ontspannen openheid oproepen, van waaruit je weer helder kunt nadenken en goede beslissingen kunt nemen. Deze oefening is een eerste stap om meer veerkracht op te bouwen. Om de batterij weer helemaal op te laden zijn nog wel vervolgstappen nodig. Wie hier meer over wil leren, kan een coachingtraject of veerkrachttraining volgen bij Ouderbetrokkenheid-PLUS. Neem gerust contact op met harriet@ouderbetrokkenheidplus.nl voor meer informatie.
Geef een reactie